Do końca sezonu szosowego pozostało już tylko kilka wyścigów, dlatego śmiało można przenieść swoją uwagę na inną kolarską dyscyplinę – przełaje. Przed nami ponad 4 miesiące rywalizacji na trawie, błocie, piasku, w towarzystwie deszczu, śniegu i od czasu do czasu słońca. Po raz kolejny zapowiadają się niesamowite emocje z udziałem największych gwiazd tego sportu. Zapraszamy do lektury naszego „Przewodnika po sezonie przełajowym 2023/24”, by od samego startu sezonu być na bieżąco ze swoją ulubioną, zimową dyscypliną sportu.
Ubiegły sezon kolarstwa przełajowego zapamiętamy głównie z walki trzech „wielkich trójek”. Rywalizację mężczyzn w największych wyścigach zdominowali Mathieu van der Poel, Wout van Aert i Tom Pidcock, a wśród kobiet zdecydowanie najlepsze były Fem van Empel, Puck Pieterse oraz Shirin van Anrooij. Czy w tym roku układ sił będzie podobny? Jak na razie wszystko na to wskazuje, choć trzeba pamiętać, że zarówno w elicie mężczyzn, jak i kobiet, wielu zawodników i zawodniczek ma chrapkę, by nawiązać kontakt ze ścisłą, światową czołówką. Będzie się działo!
Zmiany, zmiany
Początek przełajowego sezonu to oczywiście zmiany na wielu polach, do których dochodziło na przestrzeni kilku ostatnich miesięcy, gdy byliśmy zajęci śledzeniem bieżących zmagań na szosie. Przed startem rywalizacji w błocie warto jednak uporządkować sobie kilka kwestii, ponieważ również w tym sezonie nie zabrakło interesujących ruchów transferowych, a także zmian nazw czy barw poszczególnych ekip.
Najważniejszą informacją wydaje się „transfer” Puck Pieterse z ekipy Alpecin-Deceuninck do… Fenix-Deceuninck. Nie od dziś wiadomo, że bracia Roodhooft lubią „żonglować” zawodnikami i zawodniczkami ścigającymi się w ich drużynach i tak samo jest w tym przypadku. Holenderscy menedżerowie zarządzają bowiem dwiema ekipami – wcześniej jednak kolarki Fenix-Deceuninck rywalizowały tylko na szosie – teraz będą ścigać się również w przełajach i kolarstwie górskim. W barwach „nowej” (na przełajowej mapie) ekipy będą startowały również takie kolarki, jak: Yara Kastelijn, Marthe Truyen czy Julie de Wilde, ale zdecydowanie największym nazwiskiem jest wspomniana wcześniej Puck Pieterse, tegoroczna wicemistrzyni świata i druga zawodniczka Pucharu Świata. Dodatkowo warto zaznaczyć, że Puck Pieterse podpisała z holenderską drużyną kontrakt do 2027 roku.
Zmiany dotyczą również innej drużyny braci Roodhooft – 777. Od tego sezonu ekipa nosi nazwę Cyclocross Reds, mimo że jej stroje praktycznie się nie zmieniły. W charakterystycznych, czerwonych barwach nie zobaczymy Inge van der Heijden, która dołączyła do Crelan-Corendon (uwaga, ta ekipa również jest zarządzana przez Christophe’a i Philipa Roodhoofta). Należy zwrócić uwagę, że firma Corendon wróciła do sponsoringu tytularnego i w nazwie zastąpiła spółkę Fristads.
🇧🇪 Crelan-Corendon 2023-2024:
Men: Laurens Sweeck, Joran Wyseure, Mees Hendrikx, Toon Vandebosch, Witse Meeussen, Emiel Verstrynge, Aaron Dockx.
Women: Sanne Cant, Inge van der Heijden, Marion Norbert Riberolle, Manon Bakker, Xaydee Van Sinaey.
📷 https://t.co/OgLWBBg3pM pic.twitter.com/qKNsnGVIHV
— Cyclocross24.com (@cyclocross24) September 13, 2023
Nazwę zmieniła również ekipa Tormans Cyclo Cross Team, która od tego sezonu będzie nosiła nazwę Circus-ReUz-Technord. Jej nowym zawodnikiem został Gerben Kuypers, który w udanym, poprzednim sezonie zapracował na zawodowy kontrakt. Nową ekipą jest natomiast zespół Athletes for Hope, w którym będą ścigali się Jens Adams i wracający z emerytury Tom Meeusen. Na podobny ruch zdecydował się Jens Dekker, były mistrz świata juniorów, który z powodu problemów zdrowotnych był zmuszony przerwać swoją karierę. Teraz wrócił do rywalizacji i w barwach holenderskiego zespołu ZZPR.nl-Parkhotel-Orange Babies odniósł już 2 zwycięstwa w hiszpańskich wyścigach UCI, gdzie pokonał między innymi Felipe Ortsa. Jak sam przyznał, wierzy, że w przyszłości może osiągnąć poziom światowej czołówki kolarstwa przełajowego.
Skoro został poruszony już temat Felipe Ortsa, warto wspomnieć, że jego kontrakt z Burgos-BH obowiązuje do 31 grudnia. W dalszej części sezonu będzie on reprezentował swoją własną ekipę, FORTS Team. Ciekawymi ruchami transferowymi są też: przejście Leo Bisiaux, mistrza świata juniorów, do kontynentalnego zespołu AG2R Citroen, wzmocnienie Baloise Trek Lions (na szosie Lidl-Trek) przez Fleur Moors, przełajową mistrzynię Belgii juniorek i mistrzynię Europy na szosie, a także transfery Clementa Venturiniego do Team Arkea Samsic i Lauren Molengraaf do Circus-ReUz-Technord.
Barwy zmienił również Marek Konwa – aktualny mistrz Polski po latach spędzonych w UKS Krupiński Suszec zdecydował się na dołączenie do czeskiej drużyny TJ Auto Skoda Mlada Boleslav. Będziemy musieli przyzwyczaić się także do nowej ekipy Dominiki Włodarczyk, mistrzyni Polski elity kobiet, ale dopiero od nowego roku – wtedy bowiem oficjalnie przejdzie z MAT ATOM Deweloper Wrocław do UAE Team ADQ.
Kto w jakich koszulkach?
Przy okazji wspomnienia o mistrzyni i mistrzu Polski elity, warto pociągnąć ten temat i przypomnieć, kto będzie wyróżniał się w stawce elity za sprawą charakterystycznych koszulek. Na początku 2023 roku w mistrzostwach świata w holenderskim Hoogerheide triumfowali Mathieu van der Poel oraz Fem van Empel i to oni przez kilka najbliższych miesięcy będą ścigali się w tęczowych trykotach.
Dodatkowo Van Empel jest właścicielką koszulki w gwiazdy dla mistrzyni Europy. W wyścigu elity mężczyzn zwyciężył wtedy Michael Vanthourenhout, który jeszcze przez kilka tygodni będzie mógł cieszyć się swoją zdobyczą. Jeśli nie obroni tytułu (mistrzostwa odbędą się w dniach 4-5 listopada we francuskim Pontchateau), zamieni koszulkę w gwiazdy na trykot w barwach Belgii, bowiem w styczniu sięgnął po zwycięstwo w mistrzostwach kraju. Wśród kobiet po raz kolejny triumfowała Sanne Cant.
Koszulka mistrza Holandii kojarzy nam się z Larsem van der Haarem i to on będzie ścigał się w niej przez kilka kolejnych miesięcy. Właścicielką trykotu za wygraną w wyścigu elity kobiet jest natomiast Puck Pieterse.
Przegląd mistrzów i mistrzyń krajowych
Warto przypomnieć, że w wyścigach z cyklu Pucharu Świata lider i liderka ma obowiązek startować w specjalnej, biało-czerwonej koszulce.
Start sezonu
Choć „Przewodnik” publikujemy dopiero dziś, w dzień startu pierwszej odsłony Przełajowego Pucharu Świata, sezon trwa w zasadzie od początku września. W tym czasie rozgrywano między innymi wyścigi w Stanach Zjednoczonych, ale także w wielu europejskich krajach.
Z dobrej strony w juniorskich wyścigach w ramach szwedzkiej imprezy Varberg Cyclocross zaprezentowali się Ksawery Adaszak i Rozalia Dutczak, zajmując odpowiednio czwartą i piątą lokatę. W czołówce kilkukrotnie finiszował także Marek Konwa, a wysokie miejsca w czeskich i słowackich wyścigach zajmowały również Zuzanna Krzystała oraz Dominika Włodarczyk.
Największe gwiazdy kolarstwa przełajowego dopiero wracają do rywalizacji. Na ten moment nie wiadomo, kiedy w wyścigach zobaczymy Mathieu van der Poela, Wouta van Aerta i Thomasa Pidcocka, ale można spodziewać się, że będzie miało to miejsce dopiero w okolicach grudnia. Swoje przełajowe starty ma ograniczyć Shirin van Anrooij, która rozpoczęła już sezon i wygrała zawody Trek Cup w USA. Fem van Empel sięgnęła po zwycięstwo w Exact Cross Beringen, a Puck Pieterse – świeżo upieczona zwyciężczyni Pucharu Świata w MTB XC – otworzy sezon w dzisiejszym Pucharze Świata w Waterloo.
Pozostałe specjalistki i specjaliści również mają za sobą pierwsze starty w tym sezonie –> czytaj o wyścigach w Beringen. Należy wspomnieć, że kontuzji zdążył się już nabawić Laurens Sweeck – zwycięzca ubiegłosezonowego Pucharu Świata upadł na wymagającym technicznie zjeździe w Beringen i naciągnął mięsień. Jak sam przyznaje, chce być gotowy na Puchar Świata w Maasmechelen, który odbędzie się pod koniec października.
Ze względu na problemy zdrowotne, w tym roku na przełajowych trasach najprawdopodobniej nie zobaczymy byłej mistrzyni świata, Marianne Vos.
Kalendarz najważniejszych imprez
Najważniejszym przełajowym cyklem niezmiennie są zawody Pucharu Świata. Podobnie jak przed rokiem, będą składały się one z 14 rund i rozpoczną za Oceanem – w amerykańskim Waterloo. Następnie kolarze i kolarki przeniosą się do Belgii, gdzie będą rywalizować w Maasmechelen.
W kalendarzu w porównaniu z ubiegłym sezonem brakuje wyścigów w Fayetteville, Beekse Bergen, Besancon, Overijse oraz w czeskim Taborze, gdzie odbędą się najbliższe mistrzostwa świata (2-4 lutego 2024). Do kalendarza wskoczyły natomiast rundy w Dendermonde, Troyes, Flamanville, Namur (organizator ubiegłorocznych ME) i Hoogerheide (organizator tegorocznych MŚ).
Wyścigi wszystkich kategorii wiekowych (elita, U23, junior) odbędą się w tym sezonie w: Namur, Antwerpii, Dublinie, Hoogerheide i Troyes.
Zasady rozgrywania cyklu są bardzo proste – w każdej rundzie zawodnicy i zawodniczki zdobywają punkty (za pierwsze trzy pozycje 40-30-25; punktuje 25 osób). Wygrywa ten, kto na koniec sezonu będzie miał na swoim koncie najwięcej oczek. W ubiegłej edycji w zmaganiach elity triumfowali Laurens Sweeck i Fem van Empel.
Do kalendarza, nomen omen, prestiżowego cyklu Telenet Superprestige wskoczyła runda w Overijse. W poprzednich latach wyścig ten był częścią Pucharu Świata, jednak ze względów finansowych organizatorzy zrezygnowali z najwyższej rangi zmagań. Pozostałe wyścigi są nam dobrze znane z kalendarza Międzynarodowej Unii Kolarskiej i jak zwykle można spodziewać się w nich ogromnych emocji.
Tytułów w elicie bronić będą Lars van der Haar i Ceylin del Carmen Alvarado. Klasyfikacja generalna, podobnie jak w przypadku Pucharu Świata, rozstrzygana jest na podstawie punktów zdobywanych przez kolarzy i kolarki w każdej rundzie (15-14-13-12…).
Jeśli chodzi o miejsca rozgrywania zawodów, zupełnie nie zmienił się cykl X²O Badkamers Trofee, który klasycznie rozpocznie się zmaganiami w Koppenbergcross 1 listopada, a zakończy w lutym „uniwersyteckim przełajem” w stolicy Belgii, Brukseli. W ostatniej edycji serii triumfowali Eli Iserbyt oraz Fem van Empel. Belgijski cykl odróżnia od poprzednich dwóch fakt, iż w klasyfikacji generalnej liczy się tu czas zgromadzony przez kolarzy i kolarek na przestrzeni ośmiu rund. Wygrywa ten, którego wynik będzie najniższy – tak, jak w wyścigach szosowych. W przypadku gdy kolarz/kolarka nie stanie na starcie jednej z odsłon, przypisywana jest mu/jej strata w wysokości 5 minut. To samo tyczy się, gdy strata w pojedynczym wyścigu przekroczy tę liczbę.
Dodatkowo, po pierwszym okrążeniu w każdym wyścigu rozgrywana jest lotna premia, gdzie do zdobycia jest 15, 10 i 5 sekund bonifikaty.
W Belgii rozgrywany jest też cykl Exact Cross, który rozpoczął się 8 października wyścigiem w Beringen. Jest to wyjątkowa seria, gdyż… nie ma w niej klasyfikacji generalnej. Składa się ona z pojedynczych wyścigów, które odbywają się pod jednym szyldem.
Jeśli chodzi o wyścigi przełajowe na terenie naszego kraju, w tym roku odbędą się trzy imprezy wpisane do kalendarza Międzynarodowej Unii Kolarskiej. Są to: Owocowy Przełaj w Laskowicach Pomorskich (18 listopada), Bryksy Cross w Gościęcinie (3 grudnia) oraz Lubuskie Warte Zachodu w Zielonej Górze (10 grudnia). Planowo w Chełmie miał zostać rozegrany wyścig Tour de Pologne Cyclo Cross, jednak został on wykreślony z kalendarza UCI.
W niezaktualizowanym na ten moment kalendarzu na stronie Polskiego Związku Kolarskiego widnieją dodatkowo także wyścigi w Starych Juchach (21.10), Jeleniej Górze (21.10), Ełku (Puchar Polski, 22.10), Turawie (28.10), Kluczborku (Puchar Polski, 29.10) i Szczekocinach (12.11).
Portal Naszosie.pl jest patronem III Wyścigu w Kolarstwie Przełajowym im. Mieczysława Godzwona, który odbędzie się 29 października w Kluczborku.
Tegoroczne mistrzostwa Polski odbędą się w dniach 12-14 stycznia w Słubicach.
Polski Związek Kolarski w lipcu opublikował wstępny kalendarz imprez przełajowych, który można znaleźć –> tutaj.
Żeby już teraz poczuć klimat przełajowej zimy, zachęcam do odtworzenia sobie poniższej playlisty – w najbliższych miesiącach nic lepszego nie usłyszycie!
Na portalu Naszosie.pl będziemy publikować między innymi: najważniejsze informacje z przełajowego świata, sprawozdania z wyścigów i zapowiedzi, rozmowy z zawodnikami i zawodniczkami. Wszystkie artykuły o tematyce przełajowej będzie można znaleźć –> tutaj.
