Już w grudniu do polskich kin wejdzie film Moneyball, którego głównym bohaterem jest Billy Beane, dyrektor generalny baseballowego klubu Oakland Athletics. Bohater, mimo niesprzyjającej sytuacji ekonomicznej, próbuje skompletować mocną drużynę. By tego dokonać odrzuca przyjęte w baseballu zasady wyceny zawodników, które często zawyżały ich faktyczną wartość, wprowadzając nowe, oparte na komputerowej analizie i dokładnych statystykach, przez co pozyskuje graczy od dawna pomijanych przez inne zespoły. Dzięki temu Beane diametralnie zmienił sposób myślenia w budowaniu baseballowej drużyny. Jak to wszystko ma się do kolarstwa?
Zastanówmy się nad budżetami ekip ProTeams. Istnieje kilka rankingów: ranking UCI World Tour, popularny Cycling Quotient (CQ) oraz IG Markets Pro Cycling Index. Każdy z nich ma swoje własne metody ważenia wyników, co tworzy różnice między nimi. Musimy też pamiętać, że kolarstwo jest sportem, w którym tego typu klasyfikacje są dosyć niepewne, gdyż kolarze są zupełnie różni. Stwierdzenie, że np. Cadel Evans jest lepszym zawodnikiem niż Cancellara nie byłoby zbyt dokładne, jednakże te wymienione wyżej próbują to jakoś uporządkować.
Spójrzmy na rankingi UCI World Tour i Cycling Quotient z 2011 roku (niestety IG Markets Index tworzy tylko rankingi poszczególnych zawodników, a nie całych zespołów, w każdym razie tylko takie udało się znaleźć) i porównajmy je z budżetami poszczególnych ekip.
Końcowy ranking UCI World Tour 2011:
DRUŻYNA | PUNKTY | BUDŻET | |
1 | OMEGA PHARMA-LOTTO | 1,099 | € 9,500,000 |
2 | SKY PROCYCLING | 1,059 | € 11,000,000 |
3 | LEOPARD TREK | 1,024 | € 15,000,000 |
4 | HTC-HIGHROAD | 886 | € 10,000,000 |
5 | BMC | 877 | € 7,000,000 |
6 | LAMPRE – ISD | 784 | € 7,000,000 |
7 | GARMIN-CERVELO | 808 | € 6,500,000 |
8 | LIQUIGAS-CANNONDALE | 779 | € 9,000,000 |
9 | SAXO BANK SUNGARD | 696 | € 7,000,000 |
10 | RABOBANK | 673 | € 15,000,000 |
11 | RADIOSHACK | 639 | € 11,000,000 |
12 | KATUSHA | 622 | € 15,000,000 |
13 | MOVISTAR | 474 | € 8,000,000 |
14 | EUSKALTEL-EUSKADI | 471 | € 6,500,000 |
15 | ASTANA | 422 | € 10,000,000 |
16 | QUICKSTEP | 379 | € 9,500,000 |
17 | AG2R LA MONDIALE | 372 | € 7,500,000 |
18 | VACANSOLEIL-DCM | 369 | € 8,500,000 |
Końcowy drużynowy ranking Cycling Quotient 2011:
DRUŻYNA | PUNKTY | BUDŻET | |
1 | SKY PROCYCLING | 10540 | € 11,000,000 |
2 | HTC-HIGHROAD | 9694 | € 10,000,000 |
3 | LEOPARD TREK | 9693 | € 15,000,000 |
4 | GARMIN-CERVELO | 9299 | € 6,500,000 |
5 | RABOBANK | 8738 | € 15,000,000 |
6 | VACANSOLEIL-DCM | 8632 | € 8,500,000 |
7 | RADIOSHACK | 8505 | € 11,000,000 |
8 | OMEGA PHARMA-LOTTO | 8260 | € 9,500,000 |
9 | LIQUIGAS-CANNONDALE | 7852 | € 9,000,000 |
10 | KATUSHA | 7571 | € 15,000,000 |
11 | MOVISTAR | 7166 | € 8,000,000 |
12 | BMC | 7073 | € 7,000,000 |
13 | LAMPRE – ISD | 6994 | € 7,000,000 |
15 | SAXO BANK SUNGARD | 6621 | € 7,000,000 |
16 | AG2R LA MONDIALE | 6285 | € 7,500,000 |
17 | QUICKSTEP | 5254 | € 9,500,000 |
18 | ASTANA | 5099 | € 10,000,000 |
19 | EUSKALTEL-EUSKADI | 4874 | € 6,500,000 |
Jak widać, nie ma wiele spójności między tymi dwoma systemami klasyfikacji, trudno więc dokonywać uogólnień. Vaconsoleil-DMC jest na szarym końcu wg UCI, podczas gdy w rankingu CQ zespół plasuje się na dobrej, 6 pozycji. Można by na ten temat długo dyskutować, ale nic nie zmieni faktu, że to właśnie UCI przyjmuje sprawozdania ekip i wydaje ostateczne decyzje.
Możemy także przyjrzeć się z perspektywy sportowej, które ekipy najlepiej wydały swoje pieniądze, czyli mówiąc prościej, ile poszczególne drużyny kosztował każdy zdobyty przez nie punkt.
Ranking budżetów drużyn (według UCI ):
DRUŻYNA | PUNKTY | BUDŻET | EURO NA 1 PKT. | |
5 | BMC | 877 | € 7,000,000 | € 7,982 |
7 | GARMIN-CERVELO | 808 | € 6,500,000 | € 8,045 |
1 | OMEGA PHARMA-LOTTO | 1,099 | € 9,500,000 | € 8,644 |
6 | LAMPRE – ISD | 784 | € 7,000,000 | € 8,929 |
9 | SAXO BANK SUNGARD | 696 | € 7,000,000 | € 10,057 |
2 | SKY PROCYCLING | 1,059 | € 11,000,000 | € 10,387 |
4 | HTC-HIGHROAD | 886 | € 10,000,000 | € 11,287 |
8 | LIQUIGAS-CANNONDALE | 779 | € 9,000,000 | € 11,553 |
14 | EUSKALTEL-EUSKADI | 471 | € 6,500,000 | € 13,800 |
3 | LEOPARD TREK | 1,024 | € 15,000,000 | € 14,648 |
13 | MOVISTAR | 474 | € 8,000,000 | € 16,878 |
11 | RADIOSHACK | 639 | € 11,000,000 | € 17,214 |
17 | AG2R LA MONDIALE | 372 | € 7,500,000 | € 20,161 |
10 | RABOBANK | 673 | € 15,000,000 | € 22,288 |
18 | VACANSOLEIL-DCM | 369 | € 8,500,000 | € 23,035 |
15 | ASTANA | 422 | € 10,000,000 | € 23,697 |
12 | KATUSHA | 622 | € 15,000,000 | € 24,116 |
16 | QUICKSTEP | 379 | € 9,500,000 | € 25,066 |
Ranking budżetów drużyn (według CQ Ranking):
DRUŻYNA | PUNKTY | BUDŻET | EURO NA 1 PKT. | |
4 | GARMIN-CERVELO | 9299 | € 6,500,000 | € 699 |
6 | VACANSOLEIL-DCM | 8632 | € 8,500,000 | € 985 |
12 | BMC | 7073 | € 7,000,000 | € 990 |
13 | LAMPRE – ISD | 6994 | € 7,000,000 | € 1,001 |
2 | HTC-HIGHROAD | 9694 | € 10,000,000 | € 1,032 |
1 | SKY PROCYCLING | 10540 | € 11,000,000 | € 1,044 |
15 | SAXO BANK SUNGARD | 6621 | € 7,000,000 | € 1,057 |
11 | MOVISTAR | 7166 | € 8,000,000 | € 1,116 |
9 | LIQUIGAS-CANNONDALE | 7852 | € 9,000,000 | € 1,146 |
8 | OMEGA PHARMA-LOTTO | 8260 | € 9,500,000 | € 1,150 |
16 | AG2R LA MONDIALE | 6285 | € 7,500,000 | € 1,193 |
7 | RADIOSHACK | 8505 | € 11,000,000 | € 1,293 |
19 | EUSKALTEL-EUSKADI | 4874 | € 6,500,000 | € 1,334 |
3 | LEOPARD TREK | 9693 | € 15,000,000 | € 1,548 |
5 | RABOBANK | 8738 | € 15,000,000 | € 1,717 |
17 | QUICKSTEP | 5254 | € 9,500,000 | € 1,808 |
18 | ASTANA | 5099 | € 10,000,000 | € 1,961 |
10 | KATUSHA | 7571 | € 15,000,000 | € 1,981 |
Przez różnice w sposobie wyliczania rankingów, ciężko określić jednoznacznie, która drużyna osiągnęła najlepsze rezultaty. Widać jednak, że Garmin-Cervelo, BMC, Lampre-ISD, HTC-Highroad, SKY i Saxo Bank były w czołówce obu klasyfikacji. Odwrotnie rzecz się ma w przypadku takich drużyn jak Katusha, Quickstep, Rabobank i Astana, które miały wysokie budżety, a wyniki dosyć ubogie.
Z pewnością BMC osiągnęło tak dobry wynik dzięki wygranej w Tour de France, możemy też się domyślać, że wynagrodzenie Cadela Evansa było zbliżone do łącznej kwoty, którą otrzymała cała reszta drużyny. Równie niski budżet miała ekipa Garmin-Cervelo co nie przeszkodziło jej w osiąganiu świetnych wyników. Te dwa zespoły miały jedne z najniższych budżetów, a jednak zaprezentowały się wspaniale w minionym sezonie.
Wydaje się mało realne by „Moneyball” mogło zawładnąć kolarstwem. Owszem, można dzięki statystykom sprawdzić realną wartość pojedynczego zawodnika, ale nie da się przy użyciu samych tylko procentowych analiz poprowadzić na szczyt całej drużyny. Zespołu nie buduje się przecież na Tour of Flandres, w kolarstwie nie wyczekuje się jednego finału. Wielkie wyścigi są raz w sezonie, za to World Series – co weekend.
Natalia